Öğretmenleri Dijital Yetkinliklere Yönelik Tutumları ve İhtiyaç Analizi Araştırması

[vc_row][vc_column][penci_text_block heading=””]Bildiğiniz gibi COVİD-19 salgını süreci eğitim yaklaşımımızı tamamen değiştirmiş bulunmaktadır. Mart 2020’de okullar ülkemizde okullar kapandığından beri okullarda eğitimi nasıl devam ettirebileceğimiz ile ilgili çalışmalar yapılmaktadır. Bu süreçte, MEB olarak uzaktan eğitime keskin bir geçiş yaparak EBA platformundan önce TV üzerinden uzaktan eğitim daha sonra da EBA canlı ders ile uzaktan eğitimler yapılmaya başlandı. Yeni dönemde de okullar öğrenciler olmadan açıldı.

Aradan geçen bu 6 aylık süreçte öğretmenlerin mesleki gelişimleri için neler yaptıklarına ve yeni eğitim sürecinde en çok hangi yetkinliklere ihtiyaç duyduklarına yönelik bir araştırma anketi uyguladım. Demografik bilgilerle birlikte yaklaşık 20 sorudan oluşan bu araştırmada 152 eğitimciye sormuş olduğum sorulardan eğitimcilerin mesleki gelişimlerinde bu süreçte neler yaptıkları, mesleki gelişime yönelik tutumları ve bu konuda yeni dönemde nelere ihtiyaç duydukları ile ilgili sonuçlara ulaştım (Eylül 2020).[/penci_text_block][penci_text_block heading_title_style=”style-9″ heading=”Katılımcıların Çoğunluğu Kadın”]Ankete katılan katılımcıların büyük çoğunluğunu kadınlar oluşturuyor. %73‘lük oranla kadınlar erkeklere göre daha fazla katılım sağlamış, erkeklerin katılım oranı ise %27. Ayrıca, diğer demografik bilgilere bakıldığında katılımcıların büyük bir çoğunluğunun 31-50 yaş aralığında olduğu görülmektedir. Bu yaş aralığındaki katılımcıların toplam oranı  %72.7‘dir.

Diğer bir nokta ise katılımcıların eğitim dereceleridir. Ankete katılan eğitmenlerin %73.7 oranındaki bir kısmı lisans derecesine sahipken, %20.4 oranındaki kısım ise yüksek lisans derecesine sahiptir. Doktora derecesine sahip olanların oranı ise %5.9′dur.

Yukarıdaki oranların grafiklerini aşağıda inceleyebilirsiniz.[/penci_text_block][vc_separator][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/3″][vc_round_chart style=”modern” stroke_width=”2″ values=”%5B%7B%22title%22%3A%22Kad%C4%B1n%22%2C%22value%22%3A%2273%22%2C%22color%22%3A%22pink%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22Erkek%22%2C%22value%22%3A%2227%22%2C%22color%22%3A%22blue%22%7D%5D” css_animation=”zoomIn” title=”Cinsiyet”][/vc_column][vc_column width=”1/3″][vc_round_chart style=”modern” stroke_width=”2″ values=”%5B%7B%22title%22%3A%2218-23%22%2C%22value%22%3A%220%22%2C%22color%22%3A%22blue%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%2224-30%22%2C%22value%22%3A%2215%2C8%22%2C%22color%22%3A%22juicy-pink%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%2231-40%22%2C%22value%22%3A%2239%2C5%22%2C%22color%22%3A%22orange%22%2C%22custom_color%22%3A%22%234cadc9%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%2241-50%22%2C%22value%22%3A%2232%2C2%22%2C%22color%22%3A%22green%22%2C%22custom_color%22%3A%22%236dab3c%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%2251-60%22%2C%22value%22%3A%2211%2C8%22%2C%22color%22%3A%22purple%22%2C%22custom_color%22%3A%22%23f7f7f7%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%2261-70%22%2C%22value%22%3A%220%2C7%22%2C%22color%22%3A%22turquoise%22%2C%22custom_color%22%3A%22%23f7be68%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%2270%2B%22%2C%22value%22%3A%220%22%2C%22color%22%3A%22chino%22%2C%22custom_color%22%3A%22%23f4524d%22%7D%5D” css_animation=”zoomIn” title=”Yaş Aralığı”][/vc_column][vc_column width=”1/3″][vc_round_chart style=”modern” stroke_width=”2″ values=”%5B%7B%22title%22%3A%22Lisans%22%2C%22value%22%3A%2273%2C7%22%2C%22color%22%3A%22blue%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22Y%C3%BCksek%20Lisans%22%2C%22value%22%3A%2220%2C4%22%2C%22color%22%3A%22pink%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22Doktora%22%2C%22value%22%3A%225%2C9%22%2C%22color%22%3A%22vista-blue%22%2C%22custom_color%22%3A%22%23ebebeb%22%7D%5D” css_animation=”zoomIn” title=”Eğitim Bilgileri”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_separator][penci_text_block heading_title_style=”style-9″ heading=”Katılımcıların Çoğu K-12 Düzeyinde Öğretmen”]Yapmış olduğum bu çalışmada eğitimcilerin mesleki gelişmelerine yönelik tercihlerini incelemek istediğim için meslek seçimlerini geniş yelpazede tutmadım. Meslek seçimleri için Öğretmen, Öğretim Görevlisi/Üyesi, Okutman ve Öğretmen Adayı seçeneklerini koydum. Bununla birlikte, anket çalışmasının bir eksikliği olarak burada diğer seçeneğinin konulabileceği düşüncesinde olduğumu ifade etmek isterim.

Katılımcıların vermiş olduğu bilgilere bakıldığında, %97,4’lük bir oranda Öğretmenlerin anket çalışmasında yer aldıklarını görüyoruz. Geri kalan %2,6‘lık dilim ise Öğretim Görevlisi/Üyesi olarak görev yapanların oranı.

Katılımcıların iş tecrübelerine bakıldığında %46.7‘lik bir kesimin 11-20 yıl arası çalışmaya ankete katılan en büyük kitle olduğunu görmekteyiz. 21-30 yıl arası çalışanlar ikinci sırada ve oranı %24.3.[/penci_text_block][vc_separator][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/2″][vc_round_chart style=”modern” stroke_width=”2″ values=”%5B%7B%22title%22%3A%22%C3%96%C4%9Fretmen%22%2C%22value%22%3A%2297%2C4%22%2C%22color%22%3A%22blue%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22%C3%96%C4%9Fretim%20G%C3%B6revlisi%2F%C3%9Cyesi%22%2C%22value%22%3A%222%2C6%22%2C%22color%22%3A%22pink%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22Okutman%22%2C%22value%22%3A%220%22%2C%22color%22%3A%22green%22%2C%22custom_color%22%3A%22%238d6dc4%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22%C3%96%C4%9Fretmen%20Aday%C4%B1%22%2C%22value%22%3A%220%22%2C%22color%22%3A%22purple%22%2C%22custom_color%22%3A%22%2350485b%22%7D%5D” css_animation=”zoomIn” title=”Meslek”][/vc_column][vc_column width=”1/2″][vc_round_chart style=”modern” stroke_width=”2″ values=”%5B%7B%22title%22%3A%220-5%20Y%C4%B1l%22%2C%22value%22%3A%2213%2C2%22%2C%22color%22%3A%22blue%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%226-10%20Y%C4%B1l%22%2C%22value%22%3A%2213%2C8%22%2C%22color%22%3A%22juicy-pink%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%2211-20%20Y%C4%B1l%22%2C%22value%22%3A%2246%2C7%22%2C%22color%22%3A%22orange%22%2C%22custom_color%22%3A%22%234cadc9%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%2231-30%20Y%C4%B1l%22%2C%22value%22%3A%2224%2C3%22%2C%22color%22%3A%22green%22%2C%22custom_color%22%3A%22%236dab3c%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%2231%20Y%C4%B1l%20ve%20%C3%9Cst%C3%BC%22%2C%22value%22%3A%222%22%2C%22color%22%3A%22purple%22%2C%22custom_color%22%3A%22%23f7f7f7%22%7D%5D” css_animation=”zoomIn” title=”İş Tecrübesi”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_separator][penci_text_block heading_title_style=”style-9″ heading=”Ankete En Çok Katılan Zümre Sınıf Öğretmenliği”]Ankette almış olduğum bilgilerden birisi de branş bilgisi ve okul kademesi. Öğretmenlerimizin hangi kademede hangi branşta görev yaptıkları anket sonuçlarına bakıldığında ilginç bulgular elde ediyoruz.

Anket sonuçlarına göre okul kademelerinin ilkokul, ortaokul ve lise arasında dengeli dağıldığını söyleyebiliriz. Sonuçlara bakıldığında Okul Öncesinde görev yapan öğretmenlerin oranı %1.4, İlkokulda görev yapanların oranı %33.8, Ortaokulda görev yapanların oranı %37.2, Lisede görev yapanların oranı %26.3 ve Üniversitede görev yapanların oranı ise %1.4 olarak saptanmıştır. Burada katılımcıların daha çok ortaokul ve ilkokulda görev yaptıkları görülmektedir.

Bu sonuçlarla paralel bir şekilde branş bazlı oranlara bakıldığında en büyük pay Sınıf Öğretmenlerine ait. %27.7′lik oy oranı ile ilk sırada yer alan Sınıf Öğretmenlerini ise %23 ile İngilizce branşı izlemektedir.

Branşlara ve kademelere göre detaylı grafik aşağıda verilmiştir.[/penci_text_block][vc_separator][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/2″][vc_round_chart style=”modern” stroke_width=”2″ values=”%5B%7B%22title%22%3A%22Okul%20%C3%96ncesi%22%2C%22value%22%3A%221%2C4%22%2C%22color%22%3A%22blue%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22%C4%B0lkokul%22%2C%22value%22%3A%2233%2C8%22%2C%22color%22%3A%22pink%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22Ortaokul%22%2C%22value%22%3A%2237%2C2%22%2C%22color%22%3A%22green%22%2C%22custom_color%22%3A%22%238d6dc4%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22Lise%22%2C%22value%22%3A%2226%2C3%22%2C%22color%22%3A%22purple%22%2C%22custom_color%22%3A%22%2350485b%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22%C3%9Cniversite%22%2C%22value%22%3A%221%2C4%22%2C%22color%22%3A%22vista-blue%22%2C%22custom_color%22%3A%22%234cadc9%22%7D%5D” css_animation=”zoomIn” title=”Okul Kademesi”][/vc_column][vc_column width=”1/2″][vc_round_chart style=”modern” stroke_width=”2″ values=”%5B%7B%22title%22%3A%22S%C4%B1n%C4%B1f%20%C3%96%C4%9Fretmenli%C4%9Fi%22%2C%22value%22%3A%2227%2C7%22%2C%22color%22%3A%22blue%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22%C4%B0ngilizce%22%2C%22value%22%3A%2223%22%2C%22color%22%3A%22juicy-pink%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22Matematik%22%2C%22value%22%3A%228%2C1%22%2C%22color%22%3A%22orange%22%2C%22custom_color%22%3A%22%234cadc9%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22T%C3%BCrk%C3%A7e%22%2C%22value%22%3A%226%2C8%22%2C%22color%22%3A%22green%22%2C%22custom_color%22%3A%22%236dab3c%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22%C4%B0lk%C3%B6%C4%9Fretim%20Matematik%22%2C%22value%22%3A%224%2C7%22%2C%22color%22%3A%22mulled-wine%22%2C%22custom_color%22%3A%22%23f4524d%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22Bili%C5%9Fim%20Teknolojileri%22%2C%22value%22%3A%224%2C1%22%2C%22color%22%3A%22chino%22%2C%22custom_color%22%3A%22%23fe6c61%22%7D%2C%7B%22title%22%3A%22Di%C4%9Fer%22%2C%22value%22%3A%2225%22%2C%22color%22%3A%22purple%22%2C%22custom_color%22%3A%22%23f7f7f7%22%7D%5D” css_animation=”zoomIn” title=”Branş”][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_separator][penci_text_block heading_title_style=”style-9″ heading=”Bulgular ve Yorumlar”]Yukarıda bazı demografik bilgileri yer alan eğitmen kitlesine uygulanan Öğretmenlerin Mesleki Gelişime Yönelik Tutumları ve İhtiyaç Analizi anketinde eğitmenlerimize 10 tane 5’li likert ölçeği, 2 tane de anket türünde sorular soruldu ve aşağıdaki cevaplar alındı. Aşağıda sizlere öğretmenlerin sorulara vermiş oldukları cevapların grafikleri ile birlikte yorumlamalarını da dile getireceğim.

5’li likert ölçeği sorularındaki numaraların karşılığı şu şekildedir:

1. Kesinlikle katılmıyorum
2. Katılmıyorum
3. Emin değilim
4. Katılıyorum
5. Kesinlikle katılıyorum

[/penci_text_block][vc_separator][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/4″][vc_line_chart legend=”” x_values=”1;2;3;4;5″ values=”%5B%7B%22title%22%3A%22Cevap%22%2C%22y_values%22%3A%222%3B%201%3B%2017%3B%2040%3B%2092%22%2C%22color%22%3A%22blue%22%7D%5D” animation=”easeOutQuart” title=”Grafik 1″][/vc_column][vc_column width=”3/4″][penci_text_block heading=””]

Mesleki gelişimim için sürekli seminer, konferans, atölye gibi etkinliklere katılırım

Grafik 1’de görüldüğü gibi yukarıda belirtilen ifadeye katılımcıların birçoğu Kesinlikle katılıyorum yanıtını vermiştir (%60). Ankete katılan bu katılımcıların çok az bir oranı  ise Kesinlikle katılmıyorum veya katılmıyorum cevaplarını vermişlerdir (Toplam %2).

Bu sonuca bakıldığında ankete katılan kitlenin mesleki gelişimleri için seminer, konferans ve atölye gibi etkinlikleri sıklıkla takip ederek bu etkinliklere katılım sağladıkları göze çarpmaktadır.[/penci_text_block][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_separator][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/4″][vc_line_chart legend=”” x_values=”1;2;3;4;5″ values=”%5B%7B%22title%22%3A%22Cevap%22%2C%22y_values%22%3A%221%3B5%3B6%3B40%3B100%22%2C%22color%22%3A%22green%22%7D%5D” animation=”easeOutQuart” title=”Grafik 2″][/vc_column][vc_column width=”3/4″][penci_text_block heading=””]

Çevrimiçi eğitimleri mesleki gelişimim açısından çok faydalı buluyorum

Grafik 2’de görüldüğü gibi yukarıda belirtilen ifadeye katılımcıların birçoğu önceki soruda olduğu gibi Kesinlikle katılıyorum yanıtını vermiştir (%65). Ankete katılan bu katılımcıların yine çok az bir oranı ise Kesinlikle katılmıyorum veya katılmıyorum cevaplarını vermişlerdir (Toplam %4).

Sonuca bakıldığında eğitmenlerin bir çoğunun çevrimiçi eğitimlerin mesleki gelişimlerine faydası olduğunu düşündüğünü görmekteyiz. Bu soruda böyle bir sonucun çıkmasını özellikle COVID-19 salgını süresince birçok çevrimiçi webinarın yapılması ve webinarlarla öğretmenlerin özellikle teknoloji entegrasyonu konusunda kendini geliştirmiş olmalarına bağlıyorum. COVID-19 salgınında yaşanan sürecin çevrimiçi etkinliklere bakış açısını değiştirdiği kanaatindeyim.[/penci_text_block][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_separator][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/4″][vc_line_chart legend=”” x_values=”1;2;3;4;5″ values=”%5B%7B%22title%22%3A%22Cevap%22%2C%22y_values%22%3A%227%3B5%3B18%3B36%3B86%22%2C%22color%22%3A%22peacoc%22%7D%5D” animation=”easeOutQuart” title=”Grafik 3″][/vc_column][vc_column width=”3/4″][penci_text_block heading=””]

Uzaktan eğitimin bundan sonraki süreçte kısmen de olsa devam etmesini istiyorum

Grafik 3’te görüldüğü gibi yukarıda belirtilen ifadeye katılımcıların birçoğu önceki soruda olduğu gibi Kesinlikle katılıyorum yanıtını vermiştir (%56). Ankete katılan bu katılımcıların yine çok az bir oranı ise Kesinlikle katılmıyorum veya katılmıyorum cevaplarını vermişlerdir (Toplam %8).

Bu sonuca göre, COVİD-19 süreci ile hayatımıza giren uzaktan eğitim sürecine öğretmenlerin bakış açısının olumlu olduğunu görebilmekteyiz. Sürecin başlangıcında birçok öğretmenin uzaktan eğitimle olan ilişkisi alışık olmadıkları bir durum olduğu için pek de iyi görünmüyordu. Hatta birçok öğretmen sosyal medya platformlarında uzaktan eğitimin faydalı olmadığını dile getiriyordu. Ancak, yapılan bu çalışmada öğretmenlerin uzaktan eğitime karşı tutumlarının daha ılımlı olduğunu ve bundan sonraki süreçte de her zaman olmasa da hibrit eğitim şeklinde kısmen devam etmesini istediklerini ifade edebiliriz.[/penci_text_block][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_separator][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/4″][vc_line_chart legend=”” x_values=”1;2;3;4;5″ values=”%5B%7B%22title%22%3A%22Cevap%22%2C%22y_values%22%3A%2231%3B37%3B40%3B25%3B19%22%2C%22color%22%3A%22pink%22%7D%5D” animation=”easeOutQuart” title=”Grafik 4″][/vc_column][vc_column width=”3/4″][penci_text_block heading=””]

Bir öğretmen olarak dijital yetkinlikler konusunda kendimi yeterli hissetmiyorum

Grafik 4’te görüldüğü gibi öğretmenlerin büyük bir çoğunluğu bu konuda kararsız (%26). Ancak, kendini dijital yetkinlikler konusunda yeterli hissedenlerin oranı, yetersiz hissedenlere göre daha fazla.

Grafikteki sonuçların aslında öğretmenlerimizin dijital yeterlilik kavramı ile ilgili ne anladıkları ile ilgili olduğunu da düşünüyorum. Ülkemizde yıllarca öğretmenlere birçok kez farklı isimler adı altında bilgisayar eğitimleri, etkileşimli tahta kullanımı eğitimi gibi farklı eğitimler verilmiştir. Ancak, dijital yetkinlik kavramının bu eğitimlerle ne kadar ilgili olduğu ve bu eğitimlerin içeriğinin kalitesi ne düzeyde olduğu tartışılabilir. Yine de katılımcı öğretmenlerin ifadeleri çarpıcıdır. COVİD-19 sürecinin başından beri öğretmenlerin dijital yetkinliklerini arttırmak için birtakım webinar, online eğitimler, atölyeler yapılsa da birçok öğretmenin kendisini bu konuda yeterli olduğunu hissetmesini çarpıcı bir sonuç olarak ifade edebiliriz.[/penci_text_block][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_separator][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/4″][vc_line_chart legend=”” x_values=”1;2;3;4;5″ values=”%5B%7B%22title%22%3A%22Cevap%22%2C%22y_values%22%3A%223%3B2%3B13%3B43%3B91%22%2C%22color%22%3A%22mulled-wine%22%7D%5D” animation=”easeOutQuart” title=”Grafik 5″][/vc_column][vc_column width=”3/4″][penci_text_block heading=””]

Mesleki gelişimim için katılmış olduğum Zoom, Hangouts vb. araçlarla yapılmış olan eğitimleri faydalı buluyorum.

Grafik 5’te görüldüğü gibi yukarıdaki ifadeye birçok katılımcı kesinlikle katılıyorum yanıtını vermiştir (%60). Katılımcıları çok az bir kısmı ise katılmadığını ifade etmiştir (%3).

Bu sonuca göre, çevrimiçi olarak yapılan birçok video konferans eğitimlerinin öğretmenleri memnun ettiğini açıkça görmekteyiz. Öğretmenlerin bilmedikleri konularda yüz yüze destek almalarının onların kendilerine güven kazanmaları açısından önemli olduğunu vurgulayabiliriz. Teknoloji entegrasyonu konusunda ön yargısı olan bir öğretmenin, canlı bir destek olmadan bu ön yargıyı kırmasının zor olabileceğini ve bu yüzden bu tarz video konferans eğitimlerinin fayda açısından önemli olduğunu ifade edebiliriz.[/penci_text_block][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_separator][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/4″][vc_line_chart legend=”” x_values=”1;2;3;4;5″ values=”%5B%7B%22title%22%3A%22Cevap%22%2C%22y_values%22%3A%224%3B8%3B12%3B35%3B93%22%2C%22color%22%3A%22violet%22%7D%5D” animation=”easeOutQuart” title=”Grafik 6″][/vc_column][vc_column width=”3/4″][penci_text_block heading=””]

Bir öğretmen olarak kendimi dijital yetkinlikler konusunda geliştirmem gerektiğine inanıyorum.

Grafik 6’da öğretmenlerin büyük bir çoğunluğu kendisini dijital yetkinlikler konusunda geliştirmesi gerektiğine inanmaktadır (%62). Grafik 4′teki sonuçlarda birçok öğretmen kendisini dijital yetkinlikler konusunda yeterli görse de, yine büyük bir çoğunluğu da kararsız olduğunu ifade etmişti. Grafik 6‘daki bu sonuçlar da aslında bu kararsızlığın bir yansıması olarak ifade edilebilir.

Bu sonuca göre, öğretmenlerin daha fazla hizmet içi eğitim, atölye, seminer vb. eğitimlere ihtiyaç duyduğu, bir önceki bulguya göre de bunların video konferans aracıyla da yapılabileceğini ifade edebiliriz. Öğretmenlerin kendisini bu konuda geliştirmek istemeleri de eğitimin sorunlarına çözüm bulmak açısından önem teşkil etmektedir.[/penci_text_block][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_separator][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/4″][vc_line_chart legend=”” x_values=”1;2;3;4;5″ values=”%5B%7B%22title%22%3A%22Cevap%22%2C%22y_values%22%3A%2248%3B10%3B13%3B19%3B62%22%2C%22color%22%3A%22turquoise%22%7D%5D” animation=”easeOutQuart” title=”Grafik 7″][/vc_column][vc_column width=”3/4″][penci_text_block heading=””]

COVİD-19 salgını süresince mesleki gelişimim için ücretli atölye, eğitim, seminer vb. etkinliklere katıldım.

Grafik 7’de öğretmenlerin mesleki gelişimleri için ücret ödeyip ödemedikleri görülmektedir. Öğretmenlerin %52’lık bir oranı ücretli eğitimlere katıldığını, %38’lik bir kısmı ise eğitimlere ücret vermediğini ifade etmiştir.

Bu sonuca göre, öğretmenlerin yarısının gelişimleri konusunda para harcamaya yatkın olduğu bununla birlikte yarıya yakın bir kısmının ise ücret harcamayı doğru bulmadığını görmekteyiz. Bu bulgular da bizlere çarpıcı sonuçlar gösterebilir. Öğretmenlerin mesleki gelişimleri konusunda ücret ödemek istemeyişlerinin en büyük sebebini hiç kuşkusuz maaşları ile açıklayabiliriz. Günümüzde öğretmenlerin maaşları asgari geçim anlamında yeterli olsa da hem sosyal hayata hem de mesleki hayata bir şeyler katmak için öğretmenlere yeterli gelmeyebilir. Bir başka ifadeyle, öğretmenler temel ihtiyaçları haricinde arta kalan paralarını mesleki gelişimlerine harcamak yerine başka ihtiyaçları için kullanabilir. Öte yandan, mesleki gelişimleri için ücret ödediğini ifade eden %50’lik bir kitle de göze çarpmaktadır. Tabi burada bu öğretmenlerin maaşları farklı mı ki bunlar ödemiş diye bir soru gelebilir. Ancak, yukarıda da belirttiğim gibi, insanların belli öncelikleri vardır ve bazı öğretmenler temel ihtiyaçları dışındaki paralarını mesleki gelişimlerine, bazıları sosyal hayata, bazıları ise yatırımlarına harcayabilir. Yine de mesleki gelişimleri için ücret ödeyen öğretmen kitlesinin çoğunluğu önemli bir bulgudur.  Burada tabi, yapılan ücretsiz eğitimlerin yeterli olup olmadığı da önemli bir noktadır. Bu anlamda yeterli eğitimler belki de birçok öğretmeni daha fazlası için ücret ödemeye sevk etmemiştir.[/penci_text_block][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_separator][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/4″][vc_line_chart legend=”” x_values=”1;2;3;4;5″ values=”%5B%7B%22title%22%3A%22Cevap%22%2C%22y_values%22%3A%2210%3B8%3B24%3B39%3B71%22%2C%22color%22%3A%22juicy-pink%22%7D%5D” animation=”easeOutQuart” title=”Grafik 8″][/vc_column][vc_column width=”3/4″][penci_text_block heading=””]

Video konferans araçları ile yapılan canlı eğitimlerin kayıtlı videolardan daha verimli ve etkili olduğunu düşünüyorum.

Grafik 8’de öğretmenlerin canlı konferanslar ile kayıtlı videolar arasında hangilerini daha faydalı bulduğuna yönelik sonuçlar gösterilmektedir. Buna göre öğretmenlerin çoğunluğunun video konferanslar aracılığıyla almış oldukları eğitimi daha faydalı bulduklarını görebiliyoruz (%70).

Bu bizlere ne gibi bir durum gösterir diye sorarsak, öğretmenlerin yukarıda bir bölümde de bahsini ettiğim, canlı destekler alması ön yargılarını yenmelerine yardımcı olurken, kendilerini de öğrenme konusunda daha özgüvenli hissetmelerini sağlıyor. Ayrıca, video konferanslar uzaktan öğrenme sürecine canlı etkileşimi katan en önemli uygulamalar konumunda. Öğrenmede etkileşimin önemi dikkate alındığında bu durumun bu şekilde belirtilmesi aslında beklenen bir sonuç gibi görülebilir. Bununla birlikte, Flipped-Classroom (Ters-yüz sınıflar) gibi yöntemlerde kayıtlı videoların etkili bir şekilde kullanımı öğrenme sürecini zenginleştirmektedir. Burada öğretmenlerin kayıtlı videolardan kasıtları muhtemelen etkileşim olmayan, sadece sunuş yoluyla anlatılan videolardır. Ancak, Edpuzzle, Playposit, H5P gibi platformlarda etkileşimli hazırlanan içeriklerle video eğitimler daha eğlenceli ve öğretici bir hal almaktadır.[/penci_text_block][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_separator][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/4″][vc_line_chart legend=”” x_values=”1;2;3;4;5″ values=”%5B%7B%22title%22%3A%22Cevap%22%2C%22y_values%22%3A%221%3B2%3B7%3B31%3B111%22%2C%22color%22%3A%22sky%22%7D%5D” animation=”easeOutQuart” title=”Grafik 9″][/vc_column][vc_column width=”3/4″][penci_text_block heading=””]

Çalıştığım kurumda dijital yetkinlikler konusunda her yıl belli sayıda hizmet içi eğitim, atölye, seminer vb. etkinliklerin olması gerektiğini düşünüyorum.

Grafik 9’da öğretmenlerin çalışmış oldukları kurumda dijital yetkinlikler konusunda her yıl eğitimler almak istediği sorusuna verdikleri cevaplar görülmektedir. Buna göre, katılımcıların çok büyük bir oranı bu durumun olması gerektiği, yani her yıl belli başlı dijital yetkinlik akademilerinin yapılması gerektiğini düşünmektedir (%73).

Bu noktada şu hususun altını çizmekte fayda olduğu görüşündeyim. Özellikle COVİD-19 sürecinde birçok webinar, online seminer, canlı yayınlar yapıldı, ancak hiç kimse bu yayınların kalitesini kontrol edemedi. Burada kontrolsüz ya da başka bir ifadeyle başı boş bir şekilde öğrenmelerin önüne geçilmesi gerekmektedir. Burada kastım aslında bu yapılan eğitimlerin kalitesiz oluşu gibi bir durumdan ziyade öğretmenlerin, MEB tarafından kontrollü ve vasıflı bir şekilde eğitilmesi gerektiğidir. Ayrıca, yıllarca yapılan MEB hizmet içi eğitimlerinde kalite konusu yeniden masaya yatırılmalıdır. Sırf yapılmış olması için yapılan eğitimlerden vazgeçilmelidir. Eğitimlerde nicelik odaklı değil nitelik odaklı etkinlikler planlanmalıdır. Yani bir eğitimi 100 kişi kalitesiz ve verimsiz bir şekilde öğrenecekse, 25 kişi kaliteli ve verimli bir şekilde öğrensin daha iyidir.[/penci_text_block][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_separator][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”1/4″][vc_line_chart legend=”” x_values=”1;2;3;4;5″ values=”%5B%7B%22title%22%3A%22Cevap%22%2C%22y_values%22%3A%2218%3B26%3B53%3B34%3B21%22%2C%22color%22%3A%22green%22%7D%5D” animation=”easeOutQuart” title=”Grafik 10″][/vc_column][vc_column width=”3/4″][penci_text_block heading=””]

İhtiyacım olan dijital yetkinlikleri uzman birisi olmadan, kendi kendime geliştirebileceğimi düşünüyorum.

Katılımcılara yöneltilen bu ifadede ilginç bulgular elde edilmiştir. Grafik 10’da da görüldüğü gibi birçoğu bu konuda kararsız olduğunu belirtmiştir (%35).

Anketin sonucuna göre, katılımcıların bazıları kendi kendilerini dijital yetkinlik anlamında geliştirebileceğine güvenmektedir. Öte yanda, benzer oranda bir kısım ise bunu yapamayacağını ve yetkin birisine ihtiyaç duyduğunu belirtmiştir. Bu sonuçlar, katılımcıları teknoloji olan bakış açıları, teknolojiyle ne kadar vakit geçirdikleri ile ilgili olabilir. Teknoloji konusunda kendisine güvenen öğretmenler, eğitimde teknoloji entegrasyonu konusunun da bir şekilde üstesinden gelebileceğini düşünmektedir. Ancak, bu durum hiçbir altyapı olmadan kendi başına halledilebilecek bir süreç değildir. Açıkçası, öğretmenlerin kendilerine olan bu güvenlerini saygıyla karşılamakla beraber muhakkak ki bir uzmanın desteğini almalı gerektiğini düşünüyorum. Zira, teknoloji entegrasyonu, dijital yetkinlik sadece web 2.0 aracı bilmekten öte, bir ders tasarımı yapabilmekle alakalıdır. Ve öğretmenler iyi bir ders tasarımı yapabilmeleri için öncelikle bir öğretim tasarım modeli ile birlikte dijital araçları doğru bir şekilde bilmeleri ve kullanmaları konusunda eğitimler almalıdır.[/penci_text_block][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_separator][penci_text_block heading=””]

Kendinizi hangi konu ya da konularda yetersiz görüyorsunuz?

Anketin bu sorusuna katılımcılar sırasıyla çoktan aza doğru aşağıdaki cevapları vermişlerdir. Katılımcılara hazır olarak sunulan bu seçeneklerden istedikleri kadar seçmelerine izin verilmiştir. Bu yanıtların yanı sıra katılımcılardan 36’sı kendisini dijital yetkinlikler konusunda yeterli gördüğünü ifade etmiştir.[/penci_text_block][vc_progress_bar values=”%5B%7B%22label%22%3A%22E%C4%9Fitimde%20Yenilik%C3%A7i%20Yakla%C5%9F%C4%B1mlar%22%2C%22value%22%3A%2272%22%2C%22color%22%3A%22bar_blue%22%7D%2C%7B%22label%22%3A%22Dijital%20Ortamda%20Bi%C3%A7imlendirici%20De%C4%9Ferlendirme%22%2C%22value%22%3A%2267%22%2C%22color%22%3A%22bar_green%22%7D%2C%7B%22label%22%3A%22Dijital%20%C4%B0%C3%A7erik%20Tasar%C4%B1m%C4%B1%22%2C%22value%22%3A%2265%22%7D%2C%7B%22label%22%3A%22%C3%87evrimi%C3%A7i%20%C3%96l%C3%A7me%20ve%20De%C4%9Ferlendirme%22%2C%22value%22%3A%2262%22%2C%22color%22%3A%22bar_orange%22%7D%2C%7B%22label%22%3A%22Dijital%20Ortamda%20%C4%B0%C5%9Fbirlik%C3%A7i%20%C3%96%C4%9Frenme%22%2C%22value%22%3A%2260%22%2C%22color%22%3A%22bar_black%22%7D%2C%7B%22label%22%3A%22Dijital%20Ara%C3%A7larla%20Ele%C5%9Ftirel%20D%C3%BC%C5%9F%C3%BCnme%22%2C%22value%22%3A%2257%22%2C%22color%22%3A%22bar_red%22%7D%2C%7B%22label%22%3A%22Farkl%C4%B1%20Alanlarda%20Web%202.0%20Ara%C3%A7lar%C4%B1n%C4%B1n%20Kullan%C4%B1m%C4%B1%22%2C%22value%22%3A%2256%22%2C%22color%22%3A%22blue%22%7D%2C%7B%22label%22%3A%22Uzaktan%20Etkile%C5%9Fimli%20Ders%20Tasar%C4%B1m%C4%B1%22%2C%22value%22%3A%2254%22%2C%22color%22%3A%22vista-blue%22%7D%2C%7B%22label%22%3A%22E%C4%9Flenceli%20Etkinlik%20Tasar%C4%B1m%C4%B1%22%2C%22value%22%3A%2254%22%2C%22color%22%3A%22turquoise%22%7D%2C%7B%22label%22%3A%22Uzaktan%20E%C4%9Fitimde%20Sanal%20S%C4%B1n%C4%B1f%20Kullan%C4%B1m%C4%B1%22%2C%22value%22%3A%2242%22%2C%22color%22%3A%22pink%22%7D%2C%7B%22label%22%3A%22%C4%B0nternette%20Bilgi%20G%C3%BCvenli%C4%9Fi%22%2C%22value%22%3A%2237%22%2C%22color%22%3A%22peacoc%22%7D%2C%7B%22label%22%3A%22Etkili%20Sunum%20Haz%C4%B1rlama%22%2C%22value%22%3A%2236%22%2C%22color%22%3A%22orange%22%7D%5D” units=”kişi” title=”Grafik 11″][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_separator][penci_text_block heading=””]

Eksik olduğunuz bu konularla alakalı aşağıdakilerden hangilerini yapmayı tercih edersiniz?

Katılımcıların daha çok hangi tür etkinlikleri istediklerine yönelik soruda katılımcıları çoğunluğu uygulamalı atölyelerin daha iyi olacağı görüşünde birleştiler.[/penci_text_block][vc_progress_bar values=”%5B%7B%22label%22%3A%22Uygulamal%C4%B1%20%C3%87evrimi%C3%A7i%2FY%C3%BCz%20Y%C3%BCze%20At%C3%B6lyeler%22%2C%22value%22%3A%22110%22%2C%22color%22%3A%22pink%22%7D%2C%7B%22label%22%3A%22Bilgilendirici%20%C3%87evrimi%C3%A7i%20Seminerler%22%2C%22value%22%3A%22101%22%2C%22color%22%3A%22mulled-wine%22%7D%2C%7B%22label%22%3A%22Birka%C3%A7%20G%C3%BCne%20Yay%C4%B1lm%C4%B1%C5%9F%20Senkron%20ve%20Asenkron%20E%C4%9Fitimler%22%2C%22value%22%3A%2283%22%2C%22color%22%3A%22violet%22%7D%2C%7B%22label%22%3A%22Kay%C4%B1tl%C4%B1%20Video%20Dersler%20ve%20Okuma%20Materyalleri%22%2C%22value%22%3A%2258%22%2C%22color%22%3A%22bar_orange%22%7D%5D” units=”kişi” title=”Grafik 12″][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_separator][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][penci_text_block heading_title_style=”style-9″ heading=”Sonuç ve Tartışma”]Öğretmenler yönelik uygulana mesleki gelişime yönelik tutum ve ihtiyaç analizi anketinde alınan sonuçların genel yorumlamasını yapacak olursak, öğretmenlerin özellikle COVİD-19 salgını süresince mesleki anlamda kendilerini geliştirmek için birçok eğitim aldıklarını ifade edebilirim. Kendilerini dijital yetkinlik konusunda yetersiz hissedenlerden bazı öğretmenlerin mesleki gelişimlerine katkı sağlamak için ekstra ücretler ödeyerek çevrimiçi eğitimlere katıldıkları ve bu eğitimlerin önümüzdeki zamanlarda da devam etmesi gerektiği konusunun önemli olduğunu belirtebilirim. Ayrıca, öğretmenler mesleki anlamda kendilerini yetersiz hissettiklerinde, eksik yönlerini tamamlamak için her sene hizmet içi eğitimlerle desteklenmeleri gerektiğini düşünmektedir.  Özellikle meslek hayatında 10 yıllık süreci tamamlamış öğretmenlerin bu şekilde mesleki gelişimlere ilgi duyması, eğitim ortamındaki kalitenin artması anlamında öğretmenler tarafından gerekli adımların atıldığının önemli göstergelerinden birisidir. Bununla birlikte, henüz meslek hayatının başında olan ve emekliliği gelmiş öğretmenlerin, mesleki gelişime biraz daha odaklanması gerektiğini belirtebilirim.

Çalışmanın bulgularında elde ettiğimiz verilere göre, bütün okul kademelerinden öğretmenlerin ve akademisyenlerin dijital yetkinlik anlamında mesleki gelişimlerine ilgi göstermesi olumlu bir sonuç olarak ifade edilebilir. Uzaktan eğitimden memnun olan ve bunun kısmen de devam etmesi gerektiğini düşünen bu öğretmenlerin bundan sonraki nesle öncülük edecek becerileri elde etmek istemesinin eğitim gelişimi açısından kıymetli olduğunu düşünüyorum. MEB’in özel ve devlet kurumundaki öğretmenlere mesleki gelişimleri için yetkin kurumlar tarafından verilecek daha fazla ücretsiz hizmet içi eğitimler sağlaması gerektiğini de vurgulamam gerekir. MEB’in ayrıca, öğretmenleri eğitecek eğiticilerin de yetkinliği için çeşitli çalışmalar yapması gerektiği, eğiticilerin etkileşimli bir şekilde öğrenme ortamı sağlaması için eğitilmesi gerektiğini ifade edebilirim. Hizmet için eğitimler, eğitimde bir angarya ya da tatil günü olarak görülmemeli, bu eğitimlerin mesleki gelişime katkı sağlayacak ve amaca uygun bir şekilde planlanması için gerekli düzenlemelerin yapılması gerektiğini düşünüyorum. Bu bağlamda, yapmış olduğum bu çalışmanın sizlere katkı sağlayacağı düşüncesindeyim.

Görüşleri ile çalışmaya katkı sunan öğretmen meslektaşlarıma tek tek teşekkür eder, bu çalışmanın eğitimcilere faydalı olmasını dilerim.[/penci_text_block][/vc_column][/vc_row]