Hepimiz çok yorulduk duygusal ve bedensel olarak. Başta sağlık çalışanları olmak üzere, kamu görevlileri, öğretmenler, anneler, babalar ve çocuklar… Bir oyun olsa ve “pause” tuşuna basma imkânımız olsa keşke. Ancak hayat devam ediyor ve yeni eğitim-öğretim dönemi başladı.
Geçtiğimiz yılların eylül aylarında, eğitimciler okul kayıtlarını bitirir, okulu fiziki olarak hazırlar, öğretmenlere seminer düzenler; veliler ise çocukların okul kıyafetlerini, kırtasiye malzemelerini tamamlar ve herkes heyecanla okulların açılmasını beklerdi.
2020 yılı hayatın her alanında olduğu gibi eğitim sürecini de etkiledi. Okullar açılsın mı, açılmasın mı? Eğitim-öğretim uzaktan mı, yüz yüze mi, karma (harmanlanmış) şekilde mi olsun tartışmaları, tüm dünyada en çok konuşulan konuların başında yer aldı.
Uzaktan Eğitime Uygun Bir Model
Akademik anlamda ilk örneklerinin 90’lı yılların sonunda görülmeye başlandığı, son 10 yılda ise daha sıklıkla isminden bahsettiren ters yüz sınıf modeli (flipped classroom model) de bir çok kişi tarafından ilk kez bu dönemde duyuldu. Bunun sebebi, pandemi sebebiyle kalabalıktan uzak durmanın, temizliğe ve sosyal mesafeye dikkat etmenin hayati öneme sahip olmasının, uzmanlar tarafından sürekli dile getirilmesi ve bu modelin öğrencilerin okulda daha kısa süre geçirmelerine ve daha az kişiyle ders işlenebilmesine olanak sağlıyor olmasıydı.
Ters Yüz Sınıf Modeli Nedir?
Peki bu ters yüz sınıf modeli nedir?
Bu soru, modelin son yıllardaki öncülerinden kabul edilen Jon Bergmann’a sorulduğunda özetle şöyle cevap veriyor: “Okulda yapılan ders anlatımının okul dışında gerçekleştiği, okul dışında yapılan çalışmaların ise okulda yapıldığı eğitim modelidir.”
Teknolojik gelişmeler ışığında uzaktan eğitim ve yüz yüze eğitimin avantajlı yönlerinin harmanlandığı, özellikle Bloom taksonomisi dikkate alınarak, sistemli bir şekilde derslerin işlendiği bu modele göre dersin işlenişi şu şekildedir:
- Derste işlenecek konunun, daha alt düzey zihinsel beceri gerektiren (hatırlama, anlama) teorik kısmı okula gelmeden, ders öğretmeni tarafından hazırlanmış olan dokümanlar (video, PDF vs.) ile çalışılır.
- Derse girişte öğrencilerin kafasında oluşan sorular-varsa- giderilir. Kısa bir sınav ile dokümanlara hazırlık yapılması sağlanır (amaç not vermek değildir!).
- Dersin başlangıcı bu şekilde tamamlandıktan sonra üst düzey zihinsel beceri gerektiren kısma (uygulama, analiz, değerlendirme, sentez) geçilir. Burada öğrencilerle farklı şekillerde (küçük grup çalışmaları, bireyselleştirilmiş öğretim vs.) uygulamalar yapılır. Öğretmen tam olarak rehber konumdadır ve sınıfta dolaşarak, öğrencilerin ihtiyacı olduğu anda onların yanında olmaktadır.
Uzaktan Eğitimde Ters Yüz Sınıf Modeli Nasıl Uygulanır?
Bu sistemde tavsiye edilen, derse gelmeden önce, ders videosunun/dokümanlarının dersin öğretmeni tarafından hazırlanmasıdır. Çünkü ders online olarak başlamakta ve sınıfta devam etmektedir. Ancak olağandışı bir durum olmasından dolayı ve ders videolarının/dokümanlarının neredeyse tamamının EBA’da ve EBATV’de mevcut olmasından dolayı bu sistemin kullanılması tavsiye edilebilir. Sistemde olmayan ya da çok uzun olan videolar, öğrencilerin sınıf seviyeleri ve dikkat süreleri de dikkate alınarak, 10-15 dakikayı geçmeyecek şekilde (tavsiye edilen 4-6 dk.) yeniden düzenlenir. Bunun yanı sıra isteyen öğretmenler kendileri de bu video/dokümanları hazırlayıp sisteme koyabilirler. Öğrencilerin bu süreçteki görevi (ödevi) ise, derse gelmeden konu anlatımının esas olduğu bu videoları seyretmek, dokümanlara hazırlanmaktır.
Sınıfa gelindiğinde sosyal mesafeye dikkat edilerek, derse ve işlenecek konuya göre hazırlanmış olan uygulamalar yapılarak, konunun öğrenci tarafından anlaşılması sağlanacaktır. Uygun koşullar sağlandığı takdirde (sosyal mesafe, maske vs.) küçük grup çalışmaları yapılabilir ya da bireysel çalışmalara devam edilebilir. Böylece ders süreleri kısaltılarak sağlıklı bir eğitim süreci sağlanmış olacaktır. Burada temel amacımız, yüz yüze ve online eğitimin avantajlı yönlerini kullanarak, öğrencilerin eğitimlerini öğretmen (rehber) eşliğinde ve kayıpsız olarak tamamlamasını sağlamaktır.
Ters Yüz Sınıf Modeli için en büyük kazanım, ders sürelerinin kısaltılması ve sosyal mesafeye uygun oturma düzenleri oluşturulabilecek olmasıdır. Böylece -gerekirse- kazanılan zaman sayesinde kalabalık sınıflar ikiye bölünür ve dersler uygulama odaklı olarak işlenebilir. Ayrıca yüz yüze eğitim ile etkileşim sağlanarak, uygulama sırasında öğretmenden maksimum faydalanma sağlanması da çok önemlidir.
Tüm bu anlatılanlar okulların açılabileceği bir ortamda gerçekleşebileceği için, tüm bireyler olarak uzmanlar tarafından sıkça dile getirilen uyarılara dikkat etmeli, maske takmaya, sosyal mesafeye dikkat ederek yaşamaya alışmalıyız.
Ters Yüz Sınıf Modeli ile ilgili sorularınızı ve düşüncelerinizi yorumlar kısmında paylaşabilirsiniz.
Sağlıklı Günler Dilerim.
Mustafa GÖNÜLAL
Eğitimde Karma Öğrenme Modeli
Eğitimde karma (harmanlanmış) öğrenme modeli nedir?
